Temel Çince Dil Bilgisi Ve Cümle Yapısı - Bölüm 1
Temel Çince Dil Bilgisi Ve Cümle Yapısı – Bölüm 1
Bu yazımızda temel Çince dil bilgisi işleyeceğiz.
Çince dil bilgisi kapsamında aşağıdaki konulardan bahsedeceğiz:
Çince Temel Dil Bilgisi #1 – Özne + Fiil Cümlesi
Çince Temel Dil Bilgisi #2 – Özne + Fiil + Nesne Cümlesi
Çince Temel Dil Bilgisi #3 – “Shi” Cümlesi
Çince Temel Dil Bilgisi #4 – “You” Cümlesi
Çince Temel Dil Bilgisi #5 – En Sık Sorulan Soru – “Ma” Sorusu
Çince Dil Bilgisi #1 Özne + Fiil Cümlesi
İlk temel Çince dil bilgisi konumuzda en basit Çince cümle yapısını işleyeceğiz:
Sadece iki kelime kullanarak Çince cümleler kurabilirsiniz (kim demiş Çince zor diye?) örneğin:
我忙 (wǒ máng)- Ben meşgülüm.
我 (wǒ) “Ben” anlamına gelmektedir. 忙 (máng) ise meşgül demektir. Çok basit!
Sanılanın aksine Çince dil bilgisi diğer dillere göre çok daha basittir. Üstelik cümle yapısı ve kelime sırası bakımından Türkçe dil bilgisine çok yakındır!
Çince Dil Bilgisi #2 Özne + Fiil+ Nesne Cümlesi
Şimdi işleyeceğimiz cümle yapısı da Türkçe’deki ile aynıdır. Özne, fiil ve nesneden oluşmaktadır.
我爱你。(Wǒ ài nǐ.)(Ben) seni seviyorum.
我们都喜欢汉语。(Wǒmen dōu xǐhuān hànyǔ.)Hepimiz Çince dilini seviyoruz.
Çince Dil Bilgisi #3 “Shi” Cümlesi
Tahmin edebileceğiniz üzere bu cümle türünde fiilimiz – “shi”(是), türkçeye en yakın çevirisi “olmak”tır (İngilizce’deki “to be”)
Cümle yapısı şu şekildedir:
- Özne + Shi + Nesne
Başlangıç seviyesinde Çince dil bilgisi derslerinde “是” genellikle insanları ya da nesneleri tanımlamak için kullanılır. Özne ve nesnenin yeri değiştirilemez, yani örneğin aşağıdaki cümle hatalıdır.
学生是你。(Tam çevirisi şu şekildedir: “Öğrenci sen”.)
Bu cümlenin doğru hali şu şekildedir:
你是学生 (Nǐ shì xuéshēng) – “Sen öğrencisin”.
Çince Dil Bilgisi #4 “You” Cümlesi
Bu cümledeki fiil “you” (有; sahip olmak) olduğu için bu cümle “You Cümlesi” diye bilinir.
“有” fiili ” sahip olmak” ya da ”var” anlamına gelir.
“you” cümlesi bir şeyin varlığını ifade etmek için de kullanılabilir. Tıpkı Türkçe’de de bir şeyi olduğunu anlatmak için “var” kelimesini kullandığımız gibi.
Örnek: “Sınıfımızda 28 öğrenci var.”
Çince dil bilgisi çalışanlar için bu cümle yapısı hep kafa karışıklığına sebep olur.
Şu örnek cümleye bir göz atalım :
- 我家有五口人 (wǒ jiā yǒu wǔ kǒu rén) – Ailemde 5 kişi var. (tam çevirisi: Ailem beş kişiye sahip).
Bu örnekte cümle “Ailemde beş kişi var” diye çevrilir, “Ailem beş kişiye sahip “şeklinde değil, çünkü “有” fiilinin anlamı burada farklıdır.
Not: “You” Türkçe’deki “sahip olmak” anlamına denk gelir.
#5 En Sık Sorulan Soru: “ma” (吗) Sorusu
“ma” (吗) soru cümleleri, Türkçe’deki “mi” soru eki ile kurulan cümleler gibidir. Evet ya da Hayır cevabı bekleyen sorular.
Bir soru “吗” yapmak için , cümlenin sonuna “吗” karakterini eklemek yeterlidir. Yani tüm cümleler soruya dönüştürülebilir, yine tıpkı Türkçe’de cümlelerin sonuna “mi/mı” ekleyerek onu soru cümlesi yapmamız gibi. Örnek: “(Sen) kahve seviyorsun.”
你喜欢咖啡 (Nǐ xǐhuān kāfēi).
Cümlenin sonuna “吗” partikülünü ekleyip bunu bir soru cümlesine çevirelim.
你喜欢咖啡吗? Nǐ xǐhuān kāfēi ma? Bu cümlenin anlamı artık “Kahve seviyor musun?”
Kahve demişken… “Sabah kahvemi içmeden güne başlayamıyorum” lardansanız Çin’de nasıl kahve sipariş edileceğini öğrenseniz iyi olur.
Çince Kahve☕️Çin’de Kahve Siparişi Vermek
Çince Kahve☕️ Çin’de Nasıl Kahve Sipariş Edilir Çince Kahve Bir süredir Çince öğreniyorsanız ve “kahvemi içmeden uyanamıyorum”culardansanız muhtemelen Çince nasıl kahve dendiğini biliyorsunuzdur. Çince Kahve: 咖啡 Kāfēi Gördüğünüz gibi Çince kahvenin karşılığını öğrenmek ve akılda tutmak gayet kolay çünkü telaffuzu…
Dil bilgimize geri dönelim. Zaten soru cümlesi olan bir cümleye “吗” partikülünü ekleyemezsiniz. Hemen örneğine bakalım:
- 你 是 谁 吗?Nǐ shì shéi ma? – (Sen) kimsin“ma”? Türkçe “Sen kimsin mi?” demek gibi bir şey… Pek bir anlam ifade etmiyor öyle değil mi? Zaten soru olan bir cümleye soru eki eklemenin bir anlamı yok.
“吗” sorusuna cevap olarak ya “evet” ya da “hayır” diyebilirsiniz.
Gördüğünüz gibi Çince soru cümlesinin kalıbı Türkçe’deki ile aynıdır o yüzden bunu öğrenmekte pek bir sıkıntı çekmezsiniz.
Tavsiye – daha önce bahsettiğimiz “shi” ve “you” fiillerini kullanırken dikkat ediniz.
“Shi” fiilini barındıran soru cümlesinin cevabı ya “shi” (olumlu) ya da “bu shi” (olumsuz) ile cevaplanmalı. “You” fiilini içeren cümleler ise ya “you” (olumlu ) ya da “mei you” (olumsuz ) ile cevaplanmalı.
Olumlu bir yanıt vermek için soruyu “对” (duì) ile de cevaplayabilirsiniz.
Sonuç
Bu kadar basit işte!
Çince temel cümle yapılarını gördük.
Şöyle bir özetlemek için Çince basit cümle yapılarını yazalım:
- Özne + Fiil cümlesi
- Özne + Fiil + Nesne Cümlesi
- “Shi” Cümlesi
- “You” Cümlesi
- En Sık Sorulan Soru: “Ma” Sorusu.
Bir sonraki dil bilgisi yazımızda basit olumsuz fiil yapılarını ve “ba” cümle yapısı gibi daha karmaşık konuları işleyeceğiz. “le” (了) partikülünü de unutmamak lazım!
Temel Çince Dil Bilgisi Ve Cümle Yapısı – Bölüm 2
Temel Çince Dil Bilgisi Ve Cümle Yapısı – Bölüm 2 Bir önceki yazımızda temel Çince dil bilgisi ve cümle yapıları (“Shi” cümle yapısı, “You” cümle yapısı ve basit “Ma” Soru cümleleri) hakkında bahsetmiştik. Çince öğrenirken bu cümle yapılarını ve kuralları…
Fakat hiç merak etmeyin! Hep beraber işinize yarayacak birçok dil bilgisi konusunu göreceğiz ve Çince’nin çok da zor olmadığını kendi gözlerinizle göreceksiniz!
Çince öğrenmek mi istiyorsunuz? Pekin, Şanghay, Taipei ve Chengde şehirlerinde sunduğumuz Çince dil kurslarımıza göz atabilirsiniz.
Çince Dil Bilgisi – Sıkça Sorulan Sorular
Sadece iki kelime kullanarak Çince cümleler kurabilirsiniz. Örnek:
我忙 (wǒ máng) – Ben meşgulüm.
我 (wǒ) “Ben” anlamına gelmektedir.
忙 (máng) ise “meşgul” demektir. Çok basit!
Çince bu cümle yapısında özne, nesne ve fiilin yeri Türkçe’deki ile aynıdır. Önce özne gelir, sonra nesne en son ise fiil. Örnek:
我爱你(Wǒ ài nǐ.)(Ben) seni seviyorum.
“Shi”(是), türkçeye en yakın çevirisi “olmak“tır (İngilizce’deki “to be”)
Cümle yapısı şu şekildedir: Özne + “Shi” + Nesne
“是” genellikle insanları ya da nesneleri tanımlamak için kullanılır.
你是学生 (Nǐ shì xuéshēng) – “Sen öğrencisin”.
“有” fiili “sahip olmak” ya da ”var” anlamına gelir. “You” cümlesi bir şeyin varlığını ifade etmek için de kullanılabilir. Örnek:
我家有五口人 (wǒ jiā yǒu wǔ kǒu rén) – Ailemde 5 kişi var. (tam çevirisi: Ailem beş kişiye sahip).
Çince “ma” (吗) soru cümleleri, Türkçe’deki “mi” soru eki ile kurulan cümleler gibidir. Evet ya da hayır cevabı bekleyen sorulardır. Olumlu bir cümleyi soruya dönüştürmek için, cümlenin sonuna “吗” karakterini eklemek yeterlidir. (Tıpkı türkçe’de “mı/mi” eklediğimiz gibi). Örnek:
你喜欢咖啡吗? (Nǐ xǐhuān kāfēi ma?) – “(Sen) kahve seviyor musun?”
LTL’den daha sık haber almak mı istiyorsunuz?
LTL Çince Dil Okulumuzdan daha sık haber almak istiyorsanız bültenimize abone olabilirsiniz. Çince nasıl öğrenilir? Kaliteli Çince öğrenme uygulamaları nelerdir? LTL okulları ve öğrenci yaşamı ile ilgili son haberler nelerdir? Bütün bu soruların cevaplarına bültenimize kaydolarak ulaşabilirsiniz.